Тәбиғәт батшалығында

«Тәбиғәт батшалығында»

 

1-се конверт «Ҡайҙа, ҡайсан?»

1. «Ҡыҙыл китаптың» I томы ҡасан сыҡҡан?
2. «Ҡыҙыл китап» нисә томдан тора?
3. СССР-ҙа тәүге «Ҡыҙыл китап» нисәнсе йылда баҫыла?
4. Ул китапҡа ҡоштарҙын нисә төрө индерелгән?
5. Ер шарында торналарҙың нисә төрө бар?
6. Ер йөҙөндә бөтөп барған үҫемлек, ҡош-ҡорт, хайуандар төрөн һаҡлау өсөн нимәләр эшләнә?
7. Өфө ботаника баҡсаһы ҡасан барлыҡҡа килгән? Ул күпме майҙанды биләй?
8. Республикала нисә милли парк бар, улар ҡасан барлыҡҡа килгән?
9. Башҡортостанда нисә ҡарсауыҡ бар? Уларҙың ҡайһыһы иң ҙуры?
10. республикала нисә заказник бар?
11. Нисә тәбиғәт һәйкәлен (мәмерйәләр, күлдәр…) һаҡлау мотлаҡ?

2-се конверт «Хайуандар донъяһында»

1. Африка филдәре нисек йоҡлай?
2. Гипопотам нимә менән туҡлана?
3. Ер йөҙөндәге иң шәп йүгереүсе йыртҡыс?
4. Нимәне «Сүл карабы» тип йөрөтәләр?
5. Маймылдарҙың беренсе дошманы?
6. Киноларға йыш төшөрөлгән иң ҙур йылан?
7. Ғүмерен тик һауала ғына үткәргән ҡош?
8. Оҙон телле йыртҡыс?
9. Һиндостан филдәре нисек йоҡлай?
10. Иң көслө тауышлы йыртҡыс хайуан?
11. «Бүрене аяғы туйҙыра» тигән әйтемде нисек аңлайҙар?

3-сө конверт «Һаулығың – байлығың»

1. Бал ҡорто1 га(! Гектар) йүкә урманынан күпме бал йыя ала?
2. Ниндәй үлән тураһында«99 сирҙән дауа», тиҙәр?
3. Рәсәйгә картуф беренсе булып ҡайҙан һәм кем тарафынан килтергән?
4. Медик Гиппократ, тарихсы геродот, ботаник Теофраст тарафынан юғары баһаланған һәм улар иҫәпләнеүсә «Мысырҙары Хеопс пирамидаһын төҙөүсе ҡолдарҙы төрлө ауырыуҙарҙан һаҡлап алып ҡалыусы» йәшелселәрҙе атағыҙ?
5. Икенсе икмәк – картуфты Рәсәйҙә таратыу өсөн күп көс һалған бөйөк рус аграномы?
6. Яҡшы бал, тәмле май, һис ялҡытмаҫ ҡара емештәр биреүсе, малдарға файҙалы аҙыҡ тип иҫәпләнеүсе үҫемлек.
7. Йылға буйҙарында үҫкән әрһеҙ үҫемлек. Емештәре С витаминына бик бай. Роза сәскәһенең«туғаны».
8. Микроптарҙы юҡҡа сығарыусы, көслө тәьҫирле аҙыҡ үҫемлек.
9. ҡырҙа үҫкән, япраҡтарынан аш бешерелгән файҙалы үлән. Ололар әйтеүенсә, ул ашты йылына кәмендә өс тапҡыр ашау мотлаҡ.
10. Ағастарға уралып үҫкән был үлән икмәктең уңып бешеүенә булышлыҡ итә, медицинала киң файҙаланыла.
11. Был үләндән ата-олатайҙар кейем теккән.
12. Унан сабата үреп, һабалаш һалып, арҡан ишкәндәр.

 

4-се конверт «Сәскәләр – тормош йәме»

1. Бүлмәләге дарыу үләне.
2. Яҙ килеүен хәбәр итеүсе тәүге сәскә.
3. Япония һәм Ҡытай халҡына ныҡ йоғонто яһаусы сәскә.
4. Ләлә сәскәһенең тыуған ере.
5. Ҡайһы сәскәләр кеше исемен йөрөтә?
6. 8 март символына әүерелгән сәскә.
7. Ниндәй сәскәләргә ҡарап ваҡытты билдәләп була?
8. Сәскәләргә бағышлап йыр яҙған композиторҙарҙан кемдәрҙе беләһең?
9. Донъялағы иң ҙур сәскә.
10. Ер аҫты сәскәләре.
11. Ниндәй сәскәләрҙе аш-һыу әҙерләгәндә ҡулланып була?
12. Ҡыҙыл розаларға ғашиҡ йырсы.

5-се конверт «Ҡоштар – беҙҙең дуҫтар»

1. Нимәне урман әтәсе тиҙәр?
2. Европалағы иң ҙур ҡош.
3. Осҡонда йоҡлаусы ҡош.
4. Ҡайһы ҡоштар автомобилдәрҙе эҙәрлекләй?
5. Иңҙур оялы ҡош.
6. Яңы тыуған балаһы суҡышы аша һөт һәм 23% үҙ ҡаны менән туйындырыусы ҡош.
7. Үҙ халҡын һуғыш афәтенән ҡурсалаусы изге ҡош.
8. Бәхетхеҙлек юраусы ҡош.
9. Ҡайһы ҡош һыу аҫтында йөрөй ала?
10. Урман докторы.
11. Йомартҡаһынсит ояларға һалып, бала сығарыусы ҡош.

6-сы конверт «Мөғжизәгә килә ышанғым»

1. Донъялағы иң ҙур ҡош.
2. Иң ҙур ҡош йомортҡаһы.
3. Иң оҙаҡ йәшәүсе ҡоштар.
4. Һауалағы акробат ҡоштар.
5. Донъялағы иң ағыулы бәшмәк.
6. Һыҙғырыусы ағас.
7. Тыныслыҡ илселәре – күгәрсендәргә ҡайҙа һәйкәл ҡуйылған?
8. Аҡҡош матурлығын һынландырған һәйкәл – монументтар.
9. Бесәй ни өсөн йыуына?
10. Бесәйҙәрҙен аратҡан үләне.
11. Кешенең тоғро дуҫы – эттәргә ҡайҙа һәйкәл ҡуйылған?
12. Донъяла бал ҡорттарын данлаусы һәйкәлдәр бармы?